Od czego zacząć przygodę z genealogią? Jak prawidłowo budować drzewo genealogiczne? Gdzie szukać informacji o swoich przodkach?
1) Źródła.
- Przygodę z genealogią najlepiej zacząć od zdobycia podstawowych informacji o swoich przodkach. Zacznij od przepytania najstarszych członków swojej rodziny. Kopalnią wiedzy są przede wszystkim kobiety, z racji swej plotkarskiej natury i doskonałej pamięci do szczegółów (zwłaszcza tych pikantnych). Zacznij więc od tych najstarszych. Póki żyją. A następnie przepytuj bliższych i dalszych krewnych w celu uzupełniania informacji.
- Gdy zdobędziesz od rodziny wszelkie możliwe informacje, wtedy przyjdzie czas na kolejny etap, czyli odwiedziny rodzinnych grobów. Stanowią one niezastąpione źródło wiedzy, gdyż zazwyczaj oprócz daty śmierci jest rok narodzin (albo chociaż informacja ile dana osoba żyła - wtedy łatwo można obliczyć przybliżoną datę narodzin), nazwisko panieńskie (czyli "z domu"), a czasem i zdjęcie.
- Następnie należy udać się do parafii, by odszukać księgi parafialne z aktami chrztu naszych przodków (o ile oczywiście wiemy, gdzie mógł zostać ochrzczony - najprościej mają osoby, których przodkowie pochodzili z jednej wsi, co kiedyś zdarzało się nader często). Z nich dowiesz się o rodzicach przodka, poznasz nazwisko panieńskie jego matki, a także ile mieli w tamtej chwili lat i z jakiej miejscowości pochodzili. Te informacje znacznie ułatwią Ci dalsze poszukiwania. Należy pamiętać, że zwyczaj chrzczenia dziecka w wieku niemowlęcym był kiedyś znacznie bardziej przestrzegany niż obecnie. Jeśli więc znamy rok urodzenia naszego przodka możemy przyjąć, że został ochrzczony w tym samym roku lub kolejnym. Ważne! Od powstania styczniowego do odzyskania niepodległości w 1918 r. akta pisane były w języku rosyjskim.
- UWAGA! Do przeglądania ksiąg parafialnych oraz wszelkich innych akt historycznych zakładamy bawełniane rękawiczki. Dzięki nim te drogocenne dokumenty nie zostaną narażone na niszczycielskie działanie ludzkiego potu.
- Dzisiaj o wiele łatwiej znaleźć informacje o przodkach niż jeszcze kilka lat temu. Dzięki przeprowadzonej na dużą skalę cyfryzacji akt, sporą ich część możemy znaleźć online. To olbrzymie ułatwienie dla genealogów, niesamowita oszczędność czasu i bardzo dobra praktyka, gdyż czas nie działa na korzyść papierowych akt. Bardzo przydatną wyszukiwarką akt jest GENETEKA.
- Następnym krokiem są archiwa państwowe, ewentualnie urzędy Stanu Cywilnego (jeśli szukamy przodka, który urodził się w XX wieku - jednak za kopię aktu urodzenia trzeba będzie zapłacić). Warto też pamiętać, że bogatą bazę zmikrofilmowanych metryk posiadają Mormoni. Mikrofilmy można za opłatą zamówić do wybranego Centrum Historii Rodziny (w Warszawie albo we Wrocławiu).
- Dla zaprawionych w bojach genealogów czekają archiwalne gazety regionalne (w tym wypadku warto skorzystać z bibliotek cyfrowych). Informacji o przodkach można też szukać w spisach wyborców do Sejmu i Senatu w II Rzeczpospolitej.
- Linki do przydatnych stron:
- Pomocy można też szukać na bardzo sprawnie działającej grupie na Facebooku: Genealodzy.PL (grupa zamknięta).
2) Budowa drzewa.
Najprostsze drzewo zawiera informacje tylko o przodkach w linii prostej (czyli o rodzicach, dziadkach, pradziadkach itd.), te bardziej rozbudowane zawierają też informacje o przodkach w linii bocznej (czyli o rodzeństwie, rodzeństwie rodziców, rodzeństwie dziadków itd. a także o ich dzieciach i dzieciach ich dzieci). Dzięki rozbudowanym gałęziom drzewa można poznać dotąd nieznanych dalekich krewnych i nawiązać z nimi bliższe relacje. Może się też okazać, że Twoja najlepsza przyjaciółka jest tak naprawdę również Twoją kuzynką. A rodzina to jednak rodzina, nic tak nie łączy jak więzy krwi. Tak więc, dzięki bardziej skrupulatnym poszukiwaniom można odkryć rzeczy ciekawe, zaskakujące, a bywa też, że przerażające. Warto również odnotowywać z jakiego powodu dana osoba zmarła lub jeśli to możliwe na jaką nietypową chorobę chorowała. Bardzo cenna wiedza, zwłaszcza jeśli choroba ma podłoże genetyczne.3) Informacje, które powinny znaleźć się w drzewie.
Imię, nazwisko (u kobiet koniecznie nazwisko panieńskie), data narodzin i data śmierci. Co do nazwisk panieńskich to, moim zdaniem, powinno się je zapisywać normalnie, o tak:Tadeusz Krawiec - Anna Kowalska
(1936-1998) | (1937-2016)
\/
___________________________________________________
| | |
\/ \/ \/
Paweł Krawiec - Ewa Kos Maria Krawiec - Adam Murarz Alicja Krawiec - Piotr Dudek
(1958) | (1960) (1962) | (1962) (1967) | (1965)
\/ \/ \/
Anna Krawiec - Rafał Mróz Iga Murarz Daniel Dudek
(1989) (1989) (1994) (1993)
Dzięki temu można uniknąć pomyłek, zwłaszcza jeśli dana kobieta kilkakrotnie wychodziła za mąż. Rozwiedzionych zaznaczamy przerywaną kreską, o tak: "---". Tak samo robimy w przypadku dzieci z takiego małżeństwa. Jeśli zaś chodzi o panieńskie dzieci w sytuacji, gdy ojciec jest nieznany - ojca oznaczamy "NN", przy dziecku zaś robimy stosowną adnotację np. panieńskie (by uniknąć późniejszych pomyłek, zwłaszcza jeśli dziecko zachowuje nazwisko matki w przypadku jej zamążpójścia). Najgorzej mają osoby z rodzin patchworkowych - tutaj trzeba być wyjątkowo starannym i zapisywać wszelkie niuanse w sposób zrozumiały dla przyszłych pokoleń (które być może nie będą znały tych zawiłych, rodzinnych historii).
Grafika: Mystic Art Design z Pixabay.
0 comments :
Prześlij komentarz